Als een grote klant een (nieuw) reclamebureau zoekt, schrijft hij dikwijls een competitie uit. Hij zet een aantal kandidaat bureaus op een longlist. Na eerste algemene verkenningen blijft er een shortlist over, meestal met een stuk of drie bureaus. Elk van hen mag laten zien wat het strategisch, communicatief en creatief voor de klant zou kunnen betekenen.

Alle bureaus werken zich in die fase uit de naad en besteden honderden uren aan new business, zoals dat in het jargon heet. Die uren worden niet betaald. Toch doe je als bureau graag mee – ik spreek uit 30 jaar ervaring – want als zo’n grote klant voor jou kiest, vaart de zilvervloot binnen.

Maar een klant kiest niet altijd voor jou. Ook niet altijd voor een van je rivalen. Bij nader inzien kiest een klant er ook weleens voor om géén (nieuw) bureau te nemen, maar alles zelf te gaan doen. Een loslopende strateeg, enkele account managers en wat creatieven inhuren op uurbasis, een dtp-studiootje uit de grond stampen en alles wordt voortaan in huis gedaan. Lang niet zo goed en professioneel als een bureau. Maar wel behoorlijk goedkoper. De klant gaat namelijk gretig gebruik maken van de vele strategische, communicatieve en creatieve input die hij tijdens de bureaucompetitie gratis heeft mogen inhaleren.

Mag dat? Ja hoor, wettelijk niets op tegen. Is het schandalig? Nou en of. Is er ook een naam voor? Absoluut: brain picking. Voor wie de MAVO niet heeft afgemaakt: de ideeën van een ander jatten en ze beschouwen als door jou zelf bedacht.

Dezer dagen moest er voor Circus Corona een app worden bedacht. Elk bedrijf in de applicatiebranche dat zonder fouten het woord app kon spellen, werd uitgenodigd. De longlist. Uiteindelijk bleven er zeven over. De shortlist. Het septet werkte zich te pletter. Onbetaald. Om daarna te horen dat klant De Jonge & Partners het toch maar liever allemaal zelf gaat doen.

Mag dat? Ja hoor, wettelijk niets op tegen. Is het schandalig? Nou en of. Is er ook een naam voor? Absoluut: brain picking. Voor wie de MAVO niet heeft afgemaakt: de ideeën van een ander jatten en ze beschouwen als door jou zelf bedacht.

Die overheidsapp komt er dus en zal multifunctioneel worden. Aanvankelijk is hij niet verplicht, maar na corona wordt hij dat wel. Als big brother. Hij past namelijk perfect bij een politiek systeem waarbij de staat volledige controle nastreeft op het dagelijks leven van z’n burgers. Een systeem waarbij elke stap die ze zetten kan worden nagegaan, hun bewegingsvrijheid kan wordt ingeperkt en ze nog strakker in het gareel kunnen worden houden.

Met een beetje pech gaat het nog sneller dan we denken. Big sister Ollongren heeft zich ook weer aan het front gemeld. Likkebaardend zal zij zich over de app ontfermen. En ervoor zorgen dat alles wat we via ons mobieltje met de wereld willen delen, wordt gecensureerd. Zeg dus maar dag met je handje tegen je privacy.