Geen beter vermaak dan leedvermaak. De Duitsers hebben er een prachtig woord voor: Schadefreude! Wat voel ik een Schadefreude om die stomme Britten. Wat hebben die zich in de luren laten leggen door Boris Johnson. De meeste Britten geloofden zomer 2016 in hun nationale jokkebrok. Die stomkoppen dachten werkelijk dat ze het beter zouden krijgen als ze uit de EU stapten. Dat ze de Brusselse regelgeving probleemloos achter zich konden laten. Dat ze daarmee ook de immigratiestromen konden stoppen. Dat ze ’t met een akkoordje hier en een handelsverdrag daar makkelijk zonder het vasteland konden redden.

Boris reed blatend met zijn Brexit-bus door het land. Hield onder de campagneleus ‘Let’s take back control’ overal kletspraatjes over wat er tegenwoordig allemaal niet mocht van de EU. Of hoeveel miljarden het Verenigd Koninkrijk jaarlijks wel zou besparen als ze Europa zouden verlaten. En hij beloofde gouden bergen in tal van achtergebleven gebieden. Als de mensen maar vóór Brexit zouden stemmen. En dat gebeurde massaal. Miljoenen stonken erin. Niet alleen de schlemielen aan de onderkant van de samenleving, maar ook de hoog opgeleide rijke stinkerds die bij de conservatieve partij de dienst uitmaken.

En eind januari 2020 was het dan zover. Na 47 jaar brak het Verenigd Koninkrijk met de Europese Unie. Overmoedig geworden saboteerden de Britten ook een harmonieuze breuk, het werd een ordinaire vechtscheiding. Een harde Brexit. Elke keer als er overeenstemming leek te zijn over bepaalde pijnpunten, kwamen de Brexiteers weer op de eerder ingenomen standpunten terug. Tot groot ongenoegen van de 48,11% Europagezinde Britten (ruim 16 miljoen mensen). Van de Schotten met name, die inmiddels in steeds grotere getale uitkijken naar een afscheiding van het UK. Tot groot ongenoegen ook van iedereen die de (broze) vrede tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland lief is.
 
Land in verval

Ik zal eerlijk toegeven dat ik het niet zo heb op Groot-Britannië. Ze maken er prachtige tv-series, leuke feel-good-films en geweldige BBC-documentaires. Met The Beatles en The Rolling Stones hebben ze ook mijn jeugd verrijkt. Ik kan bovendien nog altijd krom van ’t lachen liggen bij de duizendste herhaling van Fawlty Towers. Maar het blijft een kapsonesland in verval. Een land met teveel regen, ze rijden aan de verkeerde kant van de weg, ze hanteren nog steeds een onbegrijpelijk metriek stelsel, houden er een vreselijke eetcultuur op na en alles is er armtierig en ook nog eens stinkend duur. 

Met veel plezier kijk ik altijd naar ‘Een nieuw leven onder de zon’, een tv-programma over Britten die dat vreselijke Engeland zijn ontvlucht. Die zijn vertrokken naar ’t vaste land om aldaar een camping, restaurant, duikschool, bootverhuur of wat dan ook te runnen. Als ze maar weg zijn uit dat regenachtige kloteland. Overal elders is het beter. Ik geef ze gelijk. De Belgen mogen een stel corrupte papen zijn, de Duitsers een humorloos Herrenvolk en de Fransen een zooi arrogante luilakken, maar niets is erger dan te vertoeven tussen die excentrieke zelfingenomen Britten.

Zeker sinds Brexit is er geen enkele reden meer om zelfingenomen te zijn. ‘Britannia rules the waves’ was al een echo uit een ver verleden. Alleen de Britten zelf dachten nog altijd dat ze een wereldmacht waren. Maar drie jaar na Brexit staat de economie van het VK er slechter voor dan die van Rusland. De Russen ervaren onder sancties nog een minimale groei, maar de Britten zien louter krimp. Een niet te verwaarlozen deel van de bevolking in Groot-Britannië leeft onder de armoedegrens en is er slechter aan toe dan lotgenoten in Midden- en Oost-Europa. Publieke voorzieningen en infrastructuur zijn ver ondermaats. De gezondheidszorg ligt compleet op z’n achterste. In het parlement kwam onlangs aan de orde dat je met een hartaanval soms uren op een ambulance moet wachten. 

Bij ons hebben verpleegkundigen, leerkrachten, politie-agenten en treinmachinisten met een gezin het financieel ook niet makkelijk. Zeker sinds voormalig VVD-minister Stef Blok de woningmarkt naar de knoppen hielp. Maar aan de andere kant van de Noordzee kunnen diezelfde beroepsgroepen het hoofd nauwelijks boven water houden en loopt menigeen bij de voedselbank. En dat komt niet alleen door de gestegen energieprijzen. De Britse regering negeert onder leiding van een puissant rijke prime minister consequent hun noden en wil nu het stakingsrecht beperken. Alsof Iron Lady Margaret Thatcher uit de dood is herrezen.

Bagagebak open

In mijn jeugd speelden de Benelux en later de EEG - de voorloper van de EU - in het dagelijks leven nauwelijks een rol. Als we de grens met België of Duitsland over wilden, werden de pasporten en vooral de Groene Kaart nauwgezet gecontroleerd en keken douaniers argwanend door de ruitjes in de auto. Soms moest zelfs de bagagebak open. Ik mis die spanning eerlijk gezegd wel. Het avontuur van ’t reizen is verdwenen, tenzij je veel verder weg gaat. Alles wat je nu merkt van een grenspassage in Europa is een sms-je van KPN dat je in een ander land bent. Maar dat je zonder extra kosten gewoon kan bellen, sms’en en internetten.

Ook de romantiek van de vreemde valuta zijn we kwijt. Daarvoor moet je naar Zwitserland, Turkije, Groot Britannië uiteraard of veel verder. Ik heb nog ergens een speciale ANWB-portemonnee met ik weet niet hoeveel vakjes. Zo kon je de Nederlandse guldens apart bewaren van de Duitse Marken, de Franse Francs en de Italiaans Lira. Je was ook eindeloos aan het omrekenen: duizend lire in een gulden, dertig cent voor een Franse franc. Daarbij kon je je ook nog lelijk vergissen. Zo kocht een vriendin ergens eind jaren zeventig op een Belgisch vakantiepark een fles Châteauneuf du Pape voor 735 Franken om er pas later die dag achter te komen dat dit niet een tientje maar een slordige 35 gulden was.

Misstanden

Nee, ik was niet enthousiast toen binnen het Schengengebied de grenzen wegvielen en een stukje reisromantiek verdampte. Toen de gulden plaats maakte voor de euro en de Italiaanse maffia met bergen EU-geld zinloze wegen ging aanleggen die nergens heen leiden. De bemoeizucht van Brussel kan ergerlijk zijn en dan hebben we het nog niet over de misstanden, de corruptie en geldverspilling met ons belastinggeld. Dan laten we al die potverteerders in Brussel die belastingvrij topsalarissen verdienen nog buiten beschouwing.

Maar als je moet kiezen uit twee kwaden, dan is één blik op Londen voldoende. Na drie jaar Brexit is alom duidelijk in welke afgrond Boris Johson en zijn kliek het land hebben gestort. Onze eigen populisten, doorgaans geestverwanten van Boris, Trump en Le Pen, die de de bek vol hadden van een Nexit en terugkeer naar de gulden, zingen inmiddels een toontje lager. Oh, er wordt nog wat gekankerd als Brussel zich met onze vissers bemoeit en het uitrijden van teveel mest verbiedt. Maar alleen een enkele zot neemt nog Nexit in de mond. 

Zo ook elders in Europa. Zelfs de Italiaanse premier Giorgina Meloni, die tijdens haar campagne luidkeels aan Brussel liet weten dat ’t feestje voorbij was, heeft inmiddels haar knopen geteld en zich gerealiseerd dat Italië zonder de EU failliet zou zijn. Aan de radicaal-rechtse Meloni kleeft de geur van Mussolini-aanhangers en ze geneert zich ook niet zich in te laten met een crimineel als Berlusconi. Maar wat er ook allemaal valt af te dingen op deze dame, op de keper beschouwt is ze een stuk slimmer dan Boris Johnson. Hoe lang zal het nog duren voor de Britten op hangende pootjes komen vragen of ze alsjeblieft, alsjeblieft terug in de EU mogen?

Enkele personen uitgezonderd, ben ik vrij vergevingsgezind en ik hou ook wel van wat gekkies in de familie. Dus wat mij betreft zijn de Britten op den duur weer welkom. Maar dan moeten ze wel meteen in meters, kilo’s en liters gaan rekenen. En voortaan rechts rijden!