Door oplopende zorgkosten en de gevolgen van COVID-19 staat veel gemeenten het water aan de lippen. Bezuinigingen op de buitenruimte dreigen. Evenals de sluiting van zwembaden en bibliotheken. Lokale belastingen voor burgers en bedrijven rijzen de pan uit.
 
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft als doel de lokale overheid te versterken. Door onder meer lobby. Zo loopt VNG de deur plat in Den Haag om meer geld voor gemeenten te vragen. Maar de vereniging kan en moet zelf ook een duit in het zakje doen. Want zij bulkt van het geld. Uit het financieel jaarverslag 2019 blijken onder meer een vastgoedportefeuille van € 10 miljoen, een banksaldo van € 28 miljoen en een effectenportefeuille van € 62 miljoen aan aandelen en obligaties.
 
Dat de VNG miljoenen belegt terwijl gemeenten de eindjes aan elkaar knopen is onnodig en ondoelmatig. Niet oppotten, maar uitkeren! Iedere gemeente kan dan zelf bepalen wat zij met dat geld doen.
 
De contributie die gemeenten betalen aan VNG is afhankelijk van het aantal inwoners. Rotterdam, Tilburg en Barendrecht leggen samen € 3,5 miljoen in. Per jaar. En dan zijn er nog eens 352 gemeenten. De VNG moet ernaar streven deze contributie zo laag mogelijk te houden. En niet structureel te verhogen. Zoals komend jaar met 3,9%. Dat kan eenvoudig, door het mes in de uitgaven te zetten. Haal de broekriem aan, net als gemeenten. In 2019 gaf VNG € 64 miljoen uit aan advieskosten. De personeelskosten voor 269 werknemers bedragen jaarlijks € 52 miljoen. Met een directievoorzitter die qua salaris wedijvert met Mark Rutte.
 
Een andere bestuurscultuur is nodig. Sober, doelmatig en representatief. Dat laatste door een andere samenstelling van het hoofdbestuur. Lokale partijen boekten in 2018 een recordoverwinning bij de gemeenteraadsverkiezingen (28%), maar zijn met slechts 3 van de 24 bestuursleden (13%) matig bestuurlijk vertegenwoordigd. Bij veel lokale politici heerst een beeld van de VNG als een netwerkcircus van landelijke partijen. Waar beroepspolitici op jacht zijn naar een volgende carrièrestap.
 
Wanneer VNG niet over de brug komt met het uitkeren van opgepot geld, contributieverlaging en een representatiever bestuurssamenstelling, sluiten wij niet uit dat gemeenten besluiten om hun lidmaatschap op te zeggen. Dat kan met een simpel briefje. En het levert het jaar erna direct een flinke besparing op. Belangrijk, nu gemeenten iedere euro omdraaien op zoek naar besparingen. Wil VNG dit voorkomen? Dan is een koerswijziging hard nodig.