Nu ADO Den Haag na het smadelijke verlies tegen PSV en het nipte gelijkspel bij Heerenveen muurvast in de degradatiezone zit, moet ik terugdenken aan het optreden van ex-trainer Fons Groenendijk een paar weken terug op zondagochtend bij FOX. Het was daags nadat ADO de zoveelste Engelse huurling had binnengehaald. Aan Groenendijk werd gevraagd of hij zich niet genaaid voelde, omdat er nu ineens bakken met geld voor merendeels Britse versterking werden uitgegeven, terwijl er onder zijn bewind helemaal niets mogelijk was. Zelfs de opbrengsten van El Khayati, Becker en Kanon kwamen niet ten goede aan nieuwe spelers.

Je zag meteen waarom het mis is gegaan bij Fons Groenendijk. Die man is te netjes, te vriendelijk en zachtaardig om te kunnen overleven in de slangenkuil van het betaald voetbal. Fons is een softie, een beetje slapjanus. Die weet helemaal niet hoe je hard met je vuist op tafel moet slaan. Zelfs nu, waar ieder ander zou uit willen schreeuwen dat financier Wang en consorten hem een rotstreek hebben geleverd, bleef hij beschaafd en diplomatiek. Tja, misschien was het beter geweest als hij in de zomer van 2019 meteen had gezegd dat hij onder deze condities niet aan de slag wilde, zoveel durfde hij met enige aarzeling wel toe te geven. Althans, misschien. Verder dan dat ging de timide brave borst niet.

Wat Fons Groenendijk zelf in de zomer van 2019 nog niet zag, had ik enkele maanden eerder al op deze plek aangestipt. Met Fons zul je de oorlog niet winnen. Hij behoort tot de categorie zachte heelmeesters. En we weten allemaal dat die stinkende wonden maken. Ik hield toen een pleidooi voor vervanging door Hagenees Dick Advocaat, die niet voor niets de bijnaam ‘de kleine generaal’ draagt. Zie wat Tricky Dicky na het falen van Jaap Stam bij Feyenoord voor elkaar heeft gebokst. Zal Dagobert Dick heel veel duurder zijn geweest dan de Brit Alan Pardew en zijn complete entourage?

Maar gezond verstand en logica spelen geen rol in het Cars Jeans Stadion. Uitgezonderd de wereld van de politiek ken ik geen hypocrieter bedrijf dan het betaald voetbal. Ach, ook in de journalistiek heb ik ratten meegemaakt; collega’s die bereid bleken om alles en iedereen te verraden om er zelf beter van te worden. Sociale klasse, afkomst, religie of seksuele voorkeur spelen daarin geen rol. Ratten tref je overal. Maar nergens lijkt hun gedrag tot zo’n kunst verheven als in de politiek en in het voetbal. 

Sinds 2004 heb ik wat nader kennis gemaakt met ADO Den Haag. Via de toenmalige cateraar kwam ik in contact met directie, staf, aandeelhouders, commissarissen en kantoorpersoneel. Ik ben nog altijd de schok niet te boven met hoeveel onkunde ik toen werd geconfronteerd. Ik bedoel dit niet voetbaltechnisch. Daar heb ik geen verstand van. Ik heb het puur over de dagelijkse gang van zaken, de zakelijke leiding, de bedrijfsmatige kant, de inzet, betrokkenheid en zoiets simpels als het nakomen van afspraken. Ik ken amateurclubs waar dat alles professioneler is georganiseerd.

Ik ben de tel kwijt geraakt hoeveel directeuren ADO tussen pakweg 2004 en 2010 heeft gehad, de een nog incapabeler dan de ander. Het ene moment zat er iemand met een drankprobleem, het ander moment een zweverige miljonair die per uur van mening veranderde, dan weer een aan zelfoverschatting lijdende videotheekhouder met een moedercomplex en zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik maakte een trainingskamp in Turkije mee, waar de organisatoren meestal dronken waren, hun roes uitsliepen of bij moesten komen van een kater. 

De periode onder faillissementen-profiteur Mark van der Kallen bracht alles behalve rust. De zakelijke schandalen die aan deze omstreden ondernemer kleefden, straalden af op ADO en iedereen - inclusief de altijd maar bijstortende gemeente Den Haag - haalde opgelucht adem toen Van der Kallen zijn aandelen verkocht aan het Chinese sportbedrijf United Vansen. Maar die vreugde bleek voorbarig, zoals we inmiddels weten. Ik weet niet of er een Chinese variant van het spreekwoord ‘van de regen in de drup’ bestaat. Zo ja, dan mag meneer Wang die wat mij betreft thuis aan de muur spijkeren.

De wereld van het betaald voetbal wordt beheerst door financiële belangen, kongsi’s, afgunst, rancune en vriendjespolitiek. Alleen straatvechters kunnen zich hier handhaven. Dat geldt overigens niet alleen voor ADO. Wie zo nu en dan naar de mannen van Voetbal Inside kijkt, leert al snel dat het bij Ajax, Feyenoord, PSV, Groningen, Heerenveen, Twente en VVV Venlo - om er maar een paar te noemen - niet echt anders aan toe gaat. De pijn van Den Haag is echter dat al die andere slangenkuilen niet zitten vastgeklonken in de modder van de degradatiezone.