Ambassadeur van het Haags Gemeentemuseum

Door Coos Versteeg

Geen directeur of conservator was tussen 1980 en 2010 zo’n belangrijk ambassadeur voor het Haags Gemeentemuseum als de deze week overleden kunsthistoricus John Sillevis. Feilloos voelde hij aan welke tentoonstellingen een groot publiek verdienden en hoe hij dat publiek ook daadwerkelijk naar het museum kon lokken.

Nog zie ik toenmalig museum-directeur drs. Theo van Velzen met verbijstering kijken naar de lange rijen bij de kassa voor een expositie over de Haagse School, ergens begin jaren tachtig. “Het meeste werk kun je hier het hele jaar door al zien”, hekelde hij het succes.

John Sillevis bezat de kwaliteit om de spotlight te richten op datgene waar hij zelf door gefascineerd was. Of dat nu om de schilders van de Haagse School ging, om de School van Barbizon, om Rodin, Van Gogh, Frida Kahlo, Botero of om Venetiaans glas. Met een onvoorstelbare kennis, met vermakelijke wetenswaardigheden en met sappige anekdotes wist hij mensen te prikkelen.

Daarnaast had hij een feilloze antenne voor publiciteit. Als kunstredacteur van de Haagsche Courant belde ik hem eens, terwijl hij net bezig was met de ontruiming van de Rodin-tentoonstelling in Museum Het Paleis. “Ik bel je over een half uur terug, er moeten nog twee beelden te vrachtwagen in.” Op dat moment opperde ik dat dit eigenlijk wel een aardige foto voor de krant was. “Stuur snel een fotograaf. Ik laat De Denker er wel weer even uit takelen, die is toch het meest herkenbaar voor de lezers.”

Levensgenieter
John Sillevis was een man van de wereld en een levensgenieter. Of je nu in Tokio, Budapest, Parijs of New York was, hij wist altijd waar je goed kon eten, de lekkerste taartjes kon genieten of bijzondere sandwiches kon vinden. Dineren in Barcelona moest bij Els Quatre Gats, voor een hartig hapje in Wenen verwees hij naar Trzesniewski. En twintig jaar voordat Aperol Spritz als modedrankje de Europese terrassen veroverde, liet hij me op het St. Marco in Venetië kennis maken met deze cocktail. Uiteraard vergezeld van de bijbehorende ontstaansgeschiedenis van de Spritz.

Want John liep over van kennis. Of het nu om mode, sieraden, serviesgoed, meubels of zilveren bestek ging. Die wetenswaardigheden deelde hij graag, maar nooit op een vervelende betweterige manier. Altijd charmant en met humor. Sillevis hechtte aan wellevendheid. Conflicten ging hij zoveel mogelijk uit de weg. Er moest heel wat gebeuren voor hij zijn afkeuring ook verbaal liet blijken. Wat dat betreft had hij, altijd keurig gekleed, welbespraakt in alle modere talen, net zo goed carrière in de wereld van de diplomatie kunnen maken.

Herinneringen
Winter 2022 kwamen we elkaar - inmiddels alle twee gepensioneerd - tegen op het Lange Voorhout en spraken we af om samen te lunchen en mooie herinneringen op te halen; hoe we uit eten gingen met Karel Appel in Parijs, een enorm feest bezochten van de Colombiaanse kunstenaar Botero in een Palazzo aan het Canal Grande in Venetië en hoe we ’t favoriete Chinese restaurant van John Lennon in New York bezochten. Maar toen zomer 2023 onze paden elkaar opnieuw kruisden en die lunch weer ter sprake kwam, moest hij eerst een operatie ondergaan.

Aanvankelijk was er goed herstel en optimisme, maar uiteindelijk kwam er toch het droeve bericht dat als John nog bepaalde dingen wilde doen, zijn tijd beperkt was. We zouden dus samen nog bij hem thuis een Aperol Spritz drinken. Maar keer op keer kwam er een berichtje ‘dat het op ’t moment niet zo goed ging, misschien volgende week’.