Collageen is een algemene term voor structurele eiwitten in de huid en het bindweefsel. Een collageendieet is een eetplan om voedingsmiddelen met een hoog collageengehalte te consumeren, waarbij sommige beauty-experts beweren dat het de huid én schoonheid verbetert.
 
Wat is collageen?
Collageen is een algemene term voor de belangrijkste structurele eiwitten die voorkomen in de huid en het bindweefsel van mensen en dieren en vormt ongeveer 30% van het eiwit in het menselijk lichaam. De belangrijkste functie van collageen is om de huid gezond te houden en wonden en littekens goed te laten genezen. Het wordt in het lichaam afgebroken tot aminozuren, die vervolgens worden gebruikt voor celopbouw en regeneratie.
 
Collageen bestaat uit 19 aminozuren (bijvoorbeeld glycine, proline, hydroxyproline, lysine en arginine). Er zijn minstens 29 soorten collageen. Mensen hebben voornamelijk de typen I-III:
 
Type I komt voornamelijk voor in de huid, pezen, vasculatuur, organen en botten.
Type II zit in kraakbeen en
Type III zit in reticulaire vezels (dunne vertakkende vezels in bindweefsel).
 
Het collageendieet is een voedingsplan waarbij de nadruk ligt op het vermijden van te veel suiker en geraffineerde koolhydraten en het consumeren van voedingsmiddelen met een hoog collageengehalte. Omdat het collageenniveau daalt naarmate je ouder wordt, kan het eten van meer collageen helpen om jeugdigheid, energie en schoonheid te behouden.
 
Andere vormen van het dieet zijn het gebruik van collageen supplementen en collageen injecties. Collageensupplementen zijn meestal afkomstig van dierlijke botten, huid en bindweefsel, hoewel er ook veganistische bronnen van collageen zijn.
 
Wat gebeurt er als het collageengehalte daalt?
De lichaamsproductie van collageen neemt drastisch af bij het ouder worden. Wanneer dit gebeurt, vermindert de elasticiteit van je huid en de dikte van je opperhuid. Dit leidt tot huidbeschadiging en een toename van rimpels, een rimpelige huid en huidverslapping. Laag collageen kan ook de haargroei verminderen en bijdragen aan dunner wordend haar.
 
Een afname van collageen kan ook leiden tot stijvere en minder flexibele pezen en ligamenten, krimpende en verzwakkende spieren, gewrichtspijn, artrose en maag- en darmproblemen.
 
Wat zijn goede voedselbronnen van collageen?
Nu je weet hoe belangrijk collageen is, komt al snel de vraag op: Waar zit veel collageen in? Goede voedselbronnen van collageen zijn onder andere:
 
Vis, Kip, Eiwitten, Citrusvruchten, Bessen, Rode en gele groenten, Knoflook, Witte thee, Bladgroenten, Cashewnoten, Tomaten, Paprika, Bonen, Avocado’s en Soja.
 
Bovenstaande voedingsmiddelen worden door mensen die dit dieet aanbevelen beschouwd als voedingsmiddelen die de elasticiteit van de huid verbeteren, veroudering tegengaan en helpen bij gewrichtspijn.
 
Het is belangrijk om op te merken dat, hoewel kleine, beperkte onderzoeken een aantal voordelen hebben aangetoond van het consumeren van collageen, het onduidelijk is of deze voordelen ook zouden zijn ontstaan door het consumeren van elk type eiwit en het handhaven van een gezond dieet in het algemeen.
 
Omdat collageen niet kan worden opgenomen en bij inname wordt afgebroken tot aminozuren, garandeert de consumptie van collageen niet dat er nieuw collageen wordt aangemaakt.
 
6 mogelijke voordelen van een collageen
Collageen speelt een belangrijke rol in veel lichaamsfuncties en het volgen van een collageendieet kan de volgende gezondheidsvoordelen hebben:
 
1. Verbetert de gezondheid van de huid
 
Collageen verbetert de elasticiteit en vochtigheid van de huid. Naarmate je ouder wordt, maakt je lichaam niet meer zoveel collageen aan, wat kan leiden tot een droge huid en rimpels.
 
2. Voorkomt verlies van botdichtheid
 
Collageen is een belangrijk onderdeel van botmassa. Omdat je lichaam minder collageen aanmaakt naarmate je ouder wordt, is het belangrijk om voedingsmiddelen te eten die de aanmaak van collageen bevorderen.
 
3. Verlicht gewrichtspijn
 
Ouder worden verhoogt het risico op osteoporose (zwakke botten), wat ook gevolgen kan hebben voor gewrichten. Collageen onderhoudt de balans van kraakbeen in het lichaam, wat een cruciale rol speelt bij het gezond houden van gewrichten en het beschermen van botten tegen schade.
 
4. Bevordert haar- en nagelgroei
 
Collageen helpt je bij het behouden van gezond haar en nagels en bevordert glans en stevigheid.
 
5. Bevordert de darmgezondheid
 
Collageen is goed voor de darmgezondheid, helpt bij de spijsvertering, herstelt de darmslijmvliezen en bevordert de groei van gezonde darmbacteriën.
 
6. Verhoogt de stofwisseling
 
Collageen kan de stofwisseling stimuleren, waardoor je beter in staat bent om vet te verbranden en je gewicht onder controle te houden.
 
Hoewel veel van deze beweringen niet wetenschappelijk zijn bewezen, bevatten de algemene voedingsaanbevelingen van het collageendieet (zonder de supplementen) vaak veel voedingsmiddelen die worden aanbevolen voor een gezond dieet.
 
Wat zijn de nadelen van een collageendieet?
 
Er lijken weinig tot geen nadelen te kleven aan een collageendieet (met uitzondering van supplementen). Er zijn er echter een paar, zoals allergische reacties op mogelijke allergenen zoals schaaldieren of eieren; brandend maagzuur; sommige mensen klagen over een te vol gevoel en anderen klagen over een vieze smaak; en te veel collageen kan leiden tot verdikte huid en schade aan organen.
 
Zijn collageen poeders veilig?
 
De meeste collageensupplementen worden gehydrolyseerd om gehydrolyseerd collageen te vormen, waardoor het makkelijker kan worden opgenomen en omgezet in tabletten, capsules en poeders. Het innemen van meer dan 20 gram per dag kan volgens sommige diëtisten schadelijk zijn.
 
Kan collageen veganistisch zijn?
 
Veganistische collageensupplementen worden in een laboratorium gemaakt door genetische modificatie van gist en bacteriën. In tegenstelling tot dieren bevatten planten geen collageen. In plaats daarvan hebben ze eiwitten die de effecten van collageen kunnen nabootsen.
 
Sommige planten bevatten aminozuren die ook in dierlijk collageen zitten, zoals glycine, lysine en proline. Veganistische voeding met veel van deze aminozuren kan dus helpen om de natuurlijke collageenproductie van het lichaam te stimuleren.
 
Er zijn ook veganistische collageensupplementen die in een laboratorium worden gemaakt door genetische modificatie van gist en bacteriën. Het proces houdt in dat het menselijke genoom dat verantwoordelijk is voor de collageenvorming wordt overgebracht naar gist of bacteriën.
 
De gist of bacterie begint dan collageenbouwstenen te produceren. Een spijsverteringsenzym genaamd pepsine wordt toegevoegd, dat helpt om de bouwstenen om te zetten in collageen dat dezelfde structuur heeft als het collageen dat bij mensen wordt gevonden.
 
Collageen: de conclusie
 
Collageen is dus essentieel voor huid en bindweefsels, vormt 30% van lichaamseiwitten. Bestaat uit aminozuren zoals glycine en proline. Mensen hebben voornamelijk typen I-III collageen, cruciaal voor huid, pezen en organen.
 
De collageenproductie vermindert met de leeftijd, wat leidt tot huidveroudering, rimpels en gewrichtsproblemen. Voedingsmiddelen rijk aan collageen kunnen helpen deze effecten te verminderen.