De partijen die onderhandelen over een nieuwe coalitie, gaan de komende dagen nadenken over de vraag welke andere partijen zij bij de kabinetsformatie willen betrekken en op welke manier. Dat "huiswerk" hebben zij meegekregen van informateur Rianne Letschert, die "vrij snel" na de kerstvakantie daarover "een definitieve keuze" wil maken.

D66, VVD en CDA hebben samen 66 zetels in de Tweede Kamer en komen er dus tien tekort voor een meerderheid. In de Eerste Kamer zijn zij zelfs nog afhankelijker van andere partijen om wetsvoorstellen en begrotingen aangenomen te krijgen. Samenwerking is dus noodzakelijk, maar over de vraag met wie, verschillen de onderhandelende partijen sterk van mening.

De enige kans op een coalitie van vier partijen met een meerderheid in de Tweede Kamer, is samenwerking met GroenLinks-PvdA, maar dat sluit de VVD uit. Met het rechts-conservatieve JA21 erbij zouden de onderhandelende partijen op 75 zetels komen, maar dat is nog geen meerderheid. Bovendien ziet D66 die partij niet zitten.

Letschert is nu tien dagen bezig als informateur. "Ik kan zeggen dat we alle onderwerpen op inhoud aangeraakt hebben", zei ze na afloop van het laatste overleg voor het kerstreces. Daarin werd ook voor het eerst uitgebreid gesproken over de financiën, in elke kabinetsformatie een heikel onderwerp.

Over de tot dusver gemaakte voortgang is Letschert "tevreden", over de sfeer aan de onderhandelingstafel eveneens. De partijen praten vanaf 5 januari verder, eerst in Den Haag en later ook weer op landgoed De Zwaluwenberg bij Hilversum. Letschert heeft van de Tweede Kamer tot en met 30 januari de tijd gekregen om deze fase van de kabinetsformatie af te ronden.

Ook D66-leider Rob Jetten vindt dat de partijen in tien dagen "heel ver zijn gekomen" en zegt met een gerust gevoel kerst te gaan vieren. CDA-voorman Henri Bontenbal gaat ervan uit dat er ook de komende weken nog wel "gebeld en vooral nagedacht" zal worden. Hij denkt dat de partijen "op koers liggen" om eind januari klaar te zijn. VVD-leider Dilan Yeşilgöz is "hoopvol", maar ziet tegelijkertijd nog "een grote uitdaging".