De Eerste Kamer is belangrijk voor een nieuwe coalitie, schrijft verkenner Wouter Koolmees (D66) in zijn verslag. Hij ziet dat partijen "ambitieuze plannen" hebben waarvoor "grote wetswijzigingen" moeten worden gedaan. Bovendien maken beoogde investeringen, bijvoorbeeld in defensie, het nodig om te bezuinigen. Dat alles lukt volgens de verkenner alleen als in de Eerste Kamer meerderheden worden gevonden voor die plannen.

Koolmees adviseert dat D66 en CDA de komende drie weken onderhandelen over een eerste aanzet van een coalitieakkoord. De leiders van die partijen laten ook merken dat zij rekening willen houden met de verhoudingen in de Senaat.

D66-leider Rob Jetten ziet dat meer dan vier partijen nodig zijn om "grote begrotingen en hele spannende wetsvoorstellen aan een meerderheid te helpen" in beide Kamers en houdt dat ook "in het achterhoofd".

BBB en GroenLinks-PvdA

BBB en GroenLinks-PvdA zijn in de woorden van CDA-leider Henri Bontenbal "hele grote blokken in de Eerste Kamer waar je gewoon niet omheen kan straks". Van de 75 zetels in de senaat heeft BBB er 13 en GroenLinks-PvdA er 14. Dat terwijl D66 en CDA elk 6 zetels hebben in de Eerste Kamer.

De eerstvolgende Provinciale Statenverkiezingen zijn in maart 2027. De uitslag daarvan bepaalt ook hoe de samenstelling van de Eerste Kamer twee maanden daarna verandert, mogelijk in het voordeel van de dan regerende coalitie. "Als je een kabinet wil hebben dat vier jaar zit en ook wel vrij snel moedige keuzes maakt, zoals het CDA steeds heeft bepleit, dan kan je niet anderhalf jaar gaan wachten", zegt Bontenbal daarover.