Nederland is even terug op het economische niveau van voor de pandemie en ligt op koers om een recessie in 2024 te vermijden. Is dit het juiste moment om te investeren?
De Nederlandse economie bereikte halverwege 2020 een historisch dieptepunt, maar groeide gematigd tot halverwege 2022. Sindsdien heeft Nederland een periode van stagnatie moeten doorstaan. Gelukkig blijkt uit recente gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat het bruto binnenlands product (bbp) in het tweede kwartaal van 2024 met 1,0% is gestegen. Deze stijging was vooral te danken aan de stijging van de goederenexport. Ook overheidsinvesteringen en consumptie leverden een gunstige bijdrage.
De economische situatie in Nederland in 2024
Volgens gegevens op TradingView is de Nederlandse economie in het tweede kwartaal van 2024 gegroeid na een lange periode van economische recessie. Dit is de eerste noemenswaardige groei na twee jaar van krimp, en de belangrijkste factoren die hieraan hebben bijgedragen zijn een stijging van de goederenexport, investeringen en overheidsbestedingen.
Na de economische terugval medio 2020 herstelde de Nederlandse economie zich sterk en bleef tot medio 2022 gestaag groeien. In deze periode kregen de Europese landen te maken met een energiecrisis die werd aangewakkerd door de Russische inval in Oekraïne. Het heeft twee jaar van trage economische prestaties geduurd voordat de Nederlandse economie de weg terugvond naar een gezonde economische groei. Het BBP in het tweede kwartaal van 2024 was hoger dan in dezelfde periode van 2022. Ook in vergelijking met het tweede kwartaal van 2023 groeide de Nederlandse economie met 0,8%.
De export van goederen en diensten steeg in het tweede kwartaal met 1,3% ten opzichte van het eerste kwartaal. De invoer van goederen en diensten steeg daarentegen met 0,4%. Dit handelsoverschot heeft positief bijgedragen aan de economische groei in het tweede kwartaal.
De overheidsuitgaven stegen met 1,0%, terwijl de investeringen in vaste activa met 0,4% toenamen. De consumptie door huishoudens daalde echter met 1,0% ten opzichte van het vorige kwartaal. De arbeidsmarktomstandigheden in Nederland verslechterden licht: de werkloosheid en het aantal vacatures daalden. De daling van het aantal vacatures was echter meer uitgesproken. De werkloosheid bedroeg 3,6%, met 108 vacatures voor elke 100 werklozen.
Wat de prestaties per sector betreft, steeg de toegevoegde waarde (het verschil tussen output en inputkosten) in sectoren zoals zakelijke dienstverlening, handel, overheid en culturele en recreatieve activiteiten. De industrie kende de grootste kwartaal-op-kwartaal stijging van de toegevoegde waarde met 3,3%, hoewel deze sector in het eerste kwartaal van 2024 een vergelijkbare daling had gekend. Vergeleken met het tweede kwartaal van 2023 daalde de toegevoegde waarde van de industrie met 0,6%.
De Nederlandse economie presteerde in het tweede kwartaal beter dan die van een aantal belangrijke handelspartners, waarmee de zwakkere prestatie van het eerste kwartaal werd omgebogen. Terwijl de economie van de hele Europese Unie met 0,3% groeide, zagen Frankrijk en België het BBP met respectievelijk 0,3 en 0,2% toenemen. Duitsland, de grootste handelspartner van Nederland, noteerde een BBP-daling van 0,1%. De Amerikaanse economie groeide daarentegen met 0,7%.
Al deze incrementele verbeteringen in verschillende sectoren hebben de kleine maar verrassend krachtige economie voordeel opgeleverd.
Investeren voor de Nederlandse middenklasse?
De veerkrachtige economie van Nederland behoort tot de meest concurrerende van Europa. Het trekt aanzienlijke directe buitenlandse investeringen aan, maar deze zijn gedaald ten opzichte van voorgaande jaren; desondanks blijft het land een topbestemming voor investeerders.
De winstniveaus van Nederlandse banken zijn de afgelopen jaren gestegen. Hun kapitaal- en liquiditeitspositie is sterk, met een gemiddelde kapitaalratio van 16,3%. De bankensector is goed voorbereid om potentiële uitdagingen het hoofd te bieden, ook al kan de winstgevendheid op korte termijn licht dalen. Hoewel het aantal bedrijfsinsolventies onlangs is toegenomen, blijft het onder het niveau van voor de pandemie en het aantal dubieuze leningen is slechts licht gestegen.
Verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen zijn ook financieel stabiel. In reactie op de hogere rente en ter voorbereiding op het nieuwe pensioenstelsel hebben Nederlandse pensioenfondsen hun gemiddelde renteafdekking verhoogd van 37% naar 64% om hun blootstelling aan dalende rente te verminderen.
Nederland heeft een lage staatsschuld, momenteel 46% van het BBP - aanzienlijk lager dan het gemiddelde van 89% in de eurozone. Toch voert Nederland, samen met de buurlanden, een soepeler begrotingsbeleid, wat leidt tot een geleidelijke stijging van de staatsschuld.
Een strenger monetair beleid in Europa heeft de Nederlandse huizenmarkt beïnvloed. In mei 2023 daalden de huizenprijzen met 5,8% j-o-j, maar ze zijn weer gestegen door de verwachting dat de rente zijn hoogtepunt heeft bereikt en de hypotheekrente begint te dalen. In februari 2024 stegen de prijzen van residentieel vastgoed met meer dan 4% j-o-j, gedreven door aanzienlijke loonstijgingen en een beperkt woningaanbod. Dit snelle herstel van de vastgoedmarkt heeft positief bijgedragen aan het consumentenvertrouwen.
In september 2024 werd de inflatie in Nederland bevestigd op 3,5% op jaarbasis, iets lager dan de 3,6% in augustus. De prijsgroei vertraagde in sectoren als gezondheidszorg (6,2% vergeleken met 6,5% in augustus) en horeca (5,5% vergeleken met 6,8%), terwijl de transportkosten verder daalden (-1,6% vergeleken met -1%).
Ondertussen versnelde de prijsstijging voor voedsel en niet-alcoholische dranken (2,2% vergeleken met 1,7%) en kleding en schoeisel (1,8% vergeleken met -2,7%), terwijl de inflatie voor huisvesting en nutsvoorzieningen gelijk bleef op 4,2%. Elke maand daalden de consumentenprijzen met 0,5%, de eerste maandelijkse daling sinds november 2023, na een stijging van 0,3% in augustus. De geharmoniseerde CPI, die wordt gebruikt voor vergelijkingen met de EU, steeg met 3,3% j-o-j, in lijn met de vorige maand.
Uiteindelijk kan en moet de middenklasse investeren in de markt, maar het is cruciaal om dit te doen met de juiste ondersteuning en portefeuillediversificatie.