JA21-leider Joost Eerdmans opperde tijdens het RTL-verkiezingsdebat om het vrije verkeer van personen aan te scherpen in de Europese Unie, om de arbeidsmigratie terug te brengen. Daarmee wil hij sleutelen aan een van de kernwaarden van de Europese Unie, waarvoor ook een verdragswijziging nodig is.

"Het verdrag van vrij verkeer van mensen moeten we misschien aanscherpen om te komen tot minder grootschalige laaggeschoolde arbeid", suggereerde Eerdmans. Wat hij precies wil veranderen en hoe hij dat wil doen, zei hij er niet bij. Het veranderen van een Europees verdrag is een complex proces dat doorgaans jaren in beslag neemt.

VVD-leider Dilan Yeşilgöz wil ook het aantal laagbetaalde arbeidsmigranten omlaag brengen, maar noemde andere oplossingen. Ze wil uitzoeken of mensen die al in Nederland zijn, zoals uitkeringsontvangers, het werk van arbeidsmigranten kunnen doen. Ze wil ook bedrijven aanzetten om te automatiseren. "Dat is waarschijnlijk iets duurder dan goedkope krachten hier naartoe halen, maar daar moet je als overheid strakker op sturen."

Quota voor bepaalde sectoren

Eerdmans dacht ook aan "quota voor bepaalde sectoren" om het aantal laagopgeleide arbeidsmigranten omlaag te brengen. "En ondertussen moet je die wetten zo aanpassen dat je die eisen ook kunt stellen aan werkgevers", viel Yeşilgöz hem bij.

"Het verbaast mij dat ik ineens een toon hoor waarin we iets willen gaan doen aan arbeidsmigratie", voegde SP-leider Jimmy Dijk zich bij de discussie. "Ben ik heel positief over, vind ik erg goed, fijn om van rechts te horen." Daarna maakte hij wel het verwijt dat partijen als de VVD de afgelopen jaren niets hebben gedaan tegen de "forse uitbuiting" van arbeidsmigranten en het "verdienmodel van commerciële uitzendbureaus".