Het dragen van contactlenzen is voor veel mensen een vanzelfsprekendheid. Op een dag gingen je ogen achteruit, waardoor je zicht wazig werd en je dingen van dichtbij of veraf niet meer goed kon zien. Die vanzelfsprekendheid was vóór de twintigste eeuw echter wel anders.

Lenzen zoals we ze nu kennen, zijn pas ontwikkeld vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw. Daarvoor hebben onderzoekers zich vele malen gebogen over het vraagstuk en zelfs vandaag de dag worden contactlenzen op nieuwe manieren vervaardigd.

De 17e en 18e eeuw: glazen contactlenzen
Leonardo da Vinci ken je misschien van zijn schets van het menselijk lichaam, waarin hij zeer geïnteresseerd was. Niet verrassend was hij in 1508 dan ook de eerste persoon die zich verdiepte in het concept van lenzen. Hij bedacht dat mensen door een glazen kom met een laag water konden kijken, zodat ze scherper konden kijken. Het principe van kijken door water werd overgenomen door onder meer Descartes, terwijl Herschel en anderen zich verder focussen op het idee van glazen lenzen. Met de kennis van nu weten we echter dat glazen lenzen niet optimaal zijn; glas is geen materiaal dat zuurstof doorlaat en ook is het te zwaar om comfortabel te kunnen dragen. Dit zijn twee cruciale kenmerken van contactlenzen, die het dragen van lenzen in de 17e en 18e eeuw aanzienlijk belemmerden.

Kunststof contactlenzen in de 20e eeuw ontdekt
Het ontwikkelen van een goede contactlens was geen voorspoedig proces. Pas in 1936 slagen de experimenten met kunststof contactlenzen, waarbij de contactlenzen bovendien een draagbaar en comfortabel formaat aannemen. Niet langer waren gebrek aan zuurstof en het gebruik van glas belemmeringen voor het onderzoek naar contactlenzen. Het dragen van contactlenzen werd vanaf de jaren vijftig daarom steeds populairder. Online contactlenzen bestellen was er toen natuurlijk nog niet bij, maar het dragen van lenzen was niet meer een onmogelijkheid en droeg zeker bij aan verbeterd zicht.

Contactlenzen in het nu: komt er een slimme lens?
Vanaf 1950 volgen de ontwikkelingen op het gebied van contactlenzen elkaar in rap tempo op. Niet langer is het meer de vraag of lenzen comfortabel zijn, maar steeds meer is het de vraag hoe contactlenzen op nog betere manieren passen bij verschillende soorten ogen en zo het zicht van mensen kan verbeteren. Nu kun je bijvoorbeeld multifocale lenzen, torische lenzen of kleurlenzen online bestellen. Bovendien is er sinds kort onderzoek gestart naar de mogelijkheden van slimme lenzen. Het zou een verbetering moeten zijn van de geflopte Google Glass, die een nieuwe dimensie aan de werkelijkheid toevoegt. Alleen de tijd kan ons leren of het experiment met slimme contactlenzen gaat slagen en of de mens behoefte heeft aan zo’n len