Mijn oudste zoon belde met de vraag of ik nog eens wilde uitleggen hoe het precies zat met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de positie van de Navo. Zoals bijna iedereen was ook hij geschokt en hield de brute Russische inval van Oekraïne hem bezig.

Zijn vraag deed mij beseffen dat ik deze week graag nog voor de klas had gestaan. Om, samen met leerlingen, aan de hand van de geschiedenis een verklaring te vinden voor de gebeurtenissen die het nieuws beheersen.

11 september
Ik weet nog maar al te goed hoe leerlingen geschokt waren op 11 september 2001. Hoe zij kwamen met tal van vragen waarin duidelijk de angst voor hun toekomst doorklonk. Vragen die ik, veelal vanuit historisch perspectief, trachtte te beantwoorden. Daarbij wetend dat er eigenlijk geen peil te trekken valt op ideologische fanatici.

De afgelopen dagen hebben velen hun licht laten schijnen over oorzaken en gevolgen van de verschrikkelijke gebeurtenissen. Op televisie, op radio, op de sociale media toonden oud-militairen, journalisten, politici en ook oud-voetballer Jevgeni Levtsjenko zich allen ware geschiedenisdocenten. In al hun uitleg is logischerwijze Vladimir Poetin de kwade genius, maar gelijktijdig is hij ook de volstrekt onzekere factor. Ook nu geldt dat er geen peil te trekken valt op een gefrustreerde fanaticus.

Hulp
De vraag wat dit alles voor ons betekent, valt in het niet bij de vraag wat het betekent voor het volk van Oekraïne. De vraag wat wij kunnen doen, is makkelijk te beantwoorden: met zijn allen zullen we er moeten zijn voor de vele duizenden vluchtelingen die onze hulp broodnodig zullen hebben.

Het is die ene, door leerlingen veel gestelde, vraag die niet te beantwoorden valt. Die ene onmogelijke vraag: 'waarom doen mensen dit mensen aan?'

Duidelijk maakt deze crisis wel dat megalomane, narcistische, op macht beluste mannen een gevaar zijn voor de Democratie en daarmee voor de vrede. In de geschiedenis komen we te veel van dit soort mensen tegen. Helaas zijn ze er ook in onze huidige wereld. Niet alleen in Rusland, Belarus of Noord-Korea, maar ook dichtbij, zelfs in ons eigen parlement.


Over Eric Brunings
Eric Brunings was van 1998-2017 afdelingsleider onderbouw bij het Alfrink College in Zoetermeer. Hij begon in 1981 op die middelbare school als leraar geschiedenis. Brunings schrijft voor www.zoetermeersdagblad.nl columns over onderwijs, zijn passies sport en geschiedenis en andere zaken. Zijn broer Peter keepte in de jaren '80 voor Feyenoord.