Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zoetermeer (OPOZ) startte in 2019 met het zij-instroomtraject om het personeelstekort aan te pakken én de scholenteams tegelijkertijd van nieuw elan te voorzien. Een jaar later maken OPOZ-beleidsmedewerker Karin Kleijn en zij-instroomster Inge Kissen de balans op. 'De eerste keer voor de klas was best spannend.'

Inge Kissen, van huis uit muzieklerares, zinspeelde al een paar jaar met de gedachte om wat binnen het onderwijs te gaan doen. "Ook omdat ik met mijn kinderen weer op de basisschool kwam en daar in de overblijf ging meewerken. Dit is toch wel heel erg leuk, dacht ik. Ga ik hier nog iets mee doen? Wanneer? Kan ik dat combineren met mijn huidige werkzaamheden en gezinsleven? Ik besefte dat er nog zoveel te leren valt voor mij in het onderwijs en dacht: het is nu of nooit."

Inmiddels is Kissen, zo vertelt haar collega Kleijn, één van de dertien personeelsleden bij OPOZ die het tweejarige zij-instroomtraject volgen. "De eerste vijf kandidaten zijn gestart, voordat ik ik dit traject van januari tot augustus 2019 onder mijn hoede had. Van de dertig gesprekken in het schooljaar 2019-2020 zijn er uiteindelijk acht gestart", aldus Kleijn, die haar loopbaan bij OPOZ in 2005 begon als lerares. "Zij volgen niet alleen de opleiding, maar staan ook voor de klas. De eerste kandidaat die in februari 2019 startte, is nu bijna klaar."

Nieuwe dimensie
De achterliggende gedachte voor OPOZ om het zij-instroomtraject te starten, laat zich natuurlijk raden. Het personeels- en lerarentekort is al jaren bij veel onderwijsorganisaties een dilemma. Kleijn: "De aanwas vanuit de Pabo slinkt. Hoewel we binnen OPOZ gelukkig veel tekorten goed kunnen opvangen met het huidige personeel, merken we wel dat dat steeds moeilijker wordt. Zeker ook vanwege de subsidie van de overheid, per zij-instromer is er een opleidings- en begeleidingsvergoeding van 20.000 euro, is het interessant om met dit zij-instromerstraject een nieuwe groep mensen aan te boren. Enerzijds om het personeelstekort terug te dringen, anderzijds om een nieuwe dimensie toe te voegen door de werkervaring die zij hebben."

Kissen is daarin een goed voorbeeld. Twee dagen per week geeft zij les bij IKC De Baanbreker in de wijk Noordhove en haar muzikale achtergrond komt daarbij goed van pas. "De eerste keer voor de klas was best spannend, maar erg leuk. Ik merkte al snel dat het niet zozeer om de lesstof gaat, maar vooral hoe je zo'n groep kinderen kunt boeien. Hoe krijg ik die kinderen enthousiast? Mijn achtergrond in de muziek helpt daarbij. Ik speel af en toe op mijn keyboard en dan gaan de kinderen zingen. Gewoon om de energie erin te krijgen of soms als teken dat we naar een ander onderdeel gaan."

Kleijn: "Ik heb het een paar weken geleden mogen zien toen ik haar les bezocht. De betrokkenheid, het enthousiasme; mooi om te zien. Ze gebruikt de muziek op verschillende manieren, voor een lesovergang, het aanbieden van een letter of voor het introduceren van een lesthema zoals verkeer. Je kunt het op diverse manieren inzetten. Mooi om te zien dat een zij-instromer zoiets kan meebrengen."

Niet voor iedereen
Maar niet iedereen is geschikt voor het zij-instroomtraject. Vandaar dat er gesprekken, toetsingsmomenten en snuffelstages aan vooraf gaan. "Wij hechten veel waarde aan het eerste contact en de persoonlijke kennismaking. Het is fijn iemand in de ogen te kunnen kijken", zegt Kleijn. "En tijdens zulke gesprekken komen sommigen erachter dat er bij werken in het onderwijs veel meer komt kijken. Denk aan bijdragen voor het schoolbeleid, contact met de ouders en je energiebehoud om de hele dag door les te kunnen geven. Het moet bij je passen."

Kissen voelt zich echter als een vis in het water in haar nieuwe omgeving. "Voor mij is dit een heel goede keuze geweest. Het kost energie, maar geeft ook veel energie. Vooral op momenten dat ik zie dat ik een kind heb bereikt. Er is een jongetje bij mij in groep 3 die lastig de letters herkent. Hij wil wel steeds uit de boekjes voorlezen en kent die uit zijn hoofd. Tijdens de les zei hij echter dat hij iets niet kon lezen. Ik zei; natuurlijk wel, je hebt net ook het boekje gelezen. Hij las de woordjes en ik gaf hem een high five. Dan zie je dat koppie, heerlijk!"