Het geldt bijna voor elke partij: het verkiezingsprogramma bestaat uit prachtige beloftes. maar terugkijken op wat er is bereikt kan interessanter zijn.

Nu ligt dat voor de PvdA ook niet makkelijk. De partij was naar de Tweede Wereldoorlog een zeer gerespecteerde partij onder leiding van Willem Drees, waaraan we ondermeer te danken hebben dat we nog steeds een minimum inkomen hebben voor elke Nederlander voor de oude dag.

Voor inwoners van Den Haag was de PvdA een begrip. Ouderen die zich nog lid van de arbeidsklasse hebben mogen noemen, krijgen bijkans tranen in de ogen als de naam ‘Piet Vink’ valt. Deze wethouder van Jeugd, Sport en Recreatie Vink in de jaren ’70-’80 genoot in Den Haag grote populariteit. Hij was het symbool van opbouwwerk, buurthuizen en sportverenigingen. Krantenredacteuren tikten hun vingers blauw aan waar hij overal opdook om een goede daad te verrichten. Niet voor niets is een wijkcentrum in Ypenburg naar hem vernoemd.

‘Morgenrood’ exit

Maar aan deze uitstraling kwam in de jaren ’90 een eind. Het wendepunt kon niet duidelijker worden gemarkeerd toen partijvoorzitter Felix Rottenberg een bejaardenhuis bezocht, waar de bewoners ter verwelkoming spontaan ‘Morgenrood’ begonnen te zingen. Rottenberg was er niet mee ingenomen. Voor hem was de tijd van socialistische strijdliederen een afgesloten hoofdstuk.
Maar het was ook het afscheid van de PvdA als volkspartij. Traditionele PvdA-stemmers die van een laag inkomen moesten leven in een sociale woning, kregen te maken met buren waarmee door taalkloven niet goed mee te communiceren viel, met zware psychiatrische gevallen die wegens bezuinigingen in de zorg niet meer konden zijn waar ze eigenlijk hoorden. Steun van de PvdA hoefden ze niet meer te verwachten: bij klachten over geluidsoverlast van bovenburen met een gezin van zeven kinderen konden ze hooguit een klacht incasseren wegens racisme.

De PvdA leek een elitepartij te worden die de link met haar basis kwijt was. Van de partij van Piet Vink naar de ‘partij met een kader met zeven vinkjes’. De populariteit taande. De PvdA-vertegenwoordiging in de raad is een schim van wat het ooit was. De drie PvdA-raadsleden worden nu in aantal ruimschoots overvleugeld door Hart voor Den Haag (7), VVD (7), D66 (6), en zelfs GroenLinks (5).

Is de PvdA dan niet links meer? Als je hun partijprogramma beslist nog wel. Ook in hun ingekorte versie in meer talen. Groen, gericht op duurzaamheid, goed onderwijs voor iedereen, diversiteit, alles komt voorbij als het gaat om de goede bedoelingen met iedereen te tonen en zeker bij mensen in de lagere inkomensklasse.

Maar hoe is de praktijk? In het programma vind je de volgende zinsnede: “Er zijn mensen die zich niet gehoord voelen.” Daar lijkt de partij juist zelf ook debet aan.
De commotie over de loopplannen van de Dreven, Gaarden en Zichten doen dat zeker vermoeden: typische volkswijken uit wederopbouwtijd na WOII, waar mensen betaalbaar en tot hun tevredenheid wonen, al zijn de blokken toe aan renovatie. Maar PvdA-wethouder Martijn Balster laat daar de 2.000 woningen tegen de vlakte gooien. Er moeten op hetzelfde oppervlak 3.500 woningen bij komen, want Den Haag moet ‘inbreiden’: meer woningen op dezelfde plek, vanwege het woningtekort.
Woede bij de oppositie, die klaagt dat de bewoners in deze plannen niet zijn gekend. Een wethouder die beweert dat bewoners hem juist gesmeekt hun woning te vervangen, omdat de mankementen de spuigaten uit lopen.
Wie heeft er gelijk? Wat vinden de bewoners nou werkelijk? Welke partij heeft gelijk? De oppositie of de wethouder? De uitslag van de verkiezingen per wijk op 17 maart zou hier uitsluitsel over kunnen geven.