Cultuur- en techniekeducatie op scholen is belangrijk en in Zoetermeer is daarom, zowel voor primair als voortgezet onderwijs, het programma Cultuur & Techniek op School ontwikkeld. Zoetermeers Dagblad had een interview met Liesbeth Eshuis, medewerker van het team Cultuur en Techniek op School namens CKC & partners.

Waarom is cultuureducatie belangrijk?
"Met lessen kunst en cultuur, denk daarbij aan theater of beeldende kunst, leren leerlingen hun creativiteit en verbeeldingskracht aan te spreken. Dat zijn zogenoemde 21e-eeuwse vaardigheden, waarmee je creatieve oplossingen leert verzinnen en buiten de kaders leert denken. Daarnaast zien we dat kinderen er zelf ook heel veel plezier aan beleven.”

En techniekeducatie?
"Daarmee leer je hoe je onderzoekend en ontwerpend te werk gaat. Een goede manier om van alles te leren en uit te vinden. Onder de tak Techniek op School hebben we lessen gemaakt waarmee leerlingen onderzoeken en experimenteren. Het gaat niet eens zozeer om het eindresultaat, maar de weg ernaar toe. Hoe leer je van dingen die mislukken en hoe maak je het beter?"

Is dat iets wat in het huidige onderwijs onderbelicht blijft?
"Ik vind van wel, echt. Het gaat toch heel erg om die cognitieve vaardigheden, zaken als taal en rekenen. Met Cultuur en Techniek op School hopen we daar evenwicht in aan te brengen."

Wie geven de lessen?
"De leerkrachten zelf. Overigens is het niet zo dat leerkrachten alles moeten weten over een specifiek onderwerp zoals licht of magnetisme. Dat kan ook niet. Leerkrachten zijn meer coach dan dat ze de kennis overbrengen. Binnen Cultuur op School hebben we zogeheten interne cultuurcoördinatoren opgeleid. Dat is één leerkracht die veel weet van cultuur en die verantwoordelijk is voor het programma op de betreffende school. Het streven is om op elke school zo’n coördinator te hebben en om datzelfde voor Techniek op School te doen."

In zaken als kunst, cultuur en techniek zit toch juist een bepaalde vrijheid?
"Klopt, maar dat is heel erg verwerkt in die leerlijnen. Experimenteren is een belangrijk onderdeel van de lessen. Het is niet de bedoeling dat alle leerlingen hetzelfde werkje maken. Bij Cultuur en Techniek op School gaan we ook heel erg uit van onderzoekend en ontwerpend leren. Er zit een vrij karakter aan."

Wat biedt Cultuur & Techniek op School precies aan het onderwijs?
"Wij maken voor alle Zoetermeerse scholen culturele programma’s. Een mooi voorbeeld is het Kunstmenu waar scholen zich kosteloos voor kunnen inschrijven. Voor elke klas is er een voorstelling of workshop, van dans tot beeldende kunst. Daarnaast ondersteunen we scholen in hun kunst- en cultuurbeleid. Inmiddels voor vijftig basisscholen en we doen ook al dingen voor het voortgezet onderwijs. Ook hebben we lessen die leerkrachten zelf kunnen geven en coachen we leerkrachten daarbij. Zo bieden we trainingen aan op het gebied van bijvoorbeeld beeldende kunst of theater. Techniek op School is nog vrij nieuw. We hebben lessen die leerkrachten zelf kunnen geven, we geven trainingen aan leerkrachten over onderzoeken en ontwerpend leren en zijn druk met het ontwikkelen van nieuwe programma’s die scholen kunnen helpen met hun techniekbeleid."

Kun je een voorbeeld geven van een techniekles?
"Kinderen uit groep 1 en 2 van een basisschool gingen aan de slag met het thema 'drijven en zinken'. Ze maakten objecten en moesten bepalen en testen of dat zou drijven of zinken. In de middenbouw ontwierpen de kinderen zelf een lamp, door aan de hand van een les over licht te onderzoeken hoe je een lamp kunt ontwerpen en maken."

Hoe meten jullie de resultaten?
"In iedere les zit een reflectiemoment, waarbij leerlingen nadenken over wat ze gemaakt hebben."

Welke partijen zitten achter dit programma?
"Bij Cultuur op School zijn ook Bibliotheek Zoetermeer, Museum De Voorde en het Stadstheater betrokken. Wij als CKC zijn de penvoerder, de organisator van de subsidieregeling die hieraan gekoppeld is. Voor Techniek op School zoeken we vooral partners in het bedrijfsleven.”

Op welk punt in de ontwikkeling bevindt het programma zich nu?
"We bevinden ons nu in het stadium dat we merken dat steeds meer scholen geïnteresseerd zijn. We willen nog meer zorgen dat iedere school een cultuur- en techniekbeleid hanteert. Dus niet dat een leerkracht op maandag denkt of hoeft te denken: oh ja, ik moet morgen een les geven, wat zal ik eens doen? De bedoeling is dat dat opgenomen is in het schoolcurriculum. Dat het structureel is."