Eén van de belangrijkste eisen bij het geschiedenisexamen van het havo/vwo is dat de examenkandidaat zich kan verplaatsen in de schrijver van de bron. Standplaatsgebondenheid heet dat. Iemand die een geschrift schreef in de Middeleeuwen had natuurlijk een heel andere kijk op de wereld.

Het schijnt mij dat we momenteel die standplaatsgebondenheid in tal van discussies een beetje kwijt zijn. Met ons gevoel voor politieke correctheid oordelen we over de gebeurtenissen van het verleden. En inderdaad, als je de geschiedenis bestudeert (en dat doe ik nog dagelijks) dan vraag je je meer dan eens af: 'Hoe is zoveel onrecht mogelijk?'

Het is vreselijk wat mensen in het verleden andere mensen hebben aangedaan. De behandeling van de vrouwen die met Duitsers sliepen tijdens de oorlog is daar één van de vele voorbeelden van. Maar is het wijs om bij al het onrecht uit het verleden vandaag excuses te gaan eisen? Hoe ver ga je dan? Moet de Nederlandse regering 'sorry' zeggen voor de wijze waarop vele opgepakte NSB-ers na diezelfde oorlog zijn geïnterneerd en behandeld? Want ook dat was verre van fraai.

En gaan we straks de Friezen vragen excuus te maken voor de beestachtige wijze waarop in 754 Bonifatius bij Dokkum is vermoord? De studie van het verleden vraagt inlevingsvermogen aan alle kanten, maar ook het besef dat wat vandaag politiek correct is over 50 jaar als heel anders kan worden beoordeeld.

Eric Brunings was van 1998-2017 afdelingsleider onderbouw bij het Alfrink College. Hij begon in 1981 op die middelbare school als leraar geschiedenis en nam er na vorig schooljaar afscheid. Brunings schrijft voor ons columns over onderwijs, zijn passies sport en geschiedenis en andere zaken.