Verborgen armoede betaald voetbal wordt duidelijk

23 March 2020, 15:48 uur
Columns
mainImage

Het coronavirus houdt de wereld in een wurggreep. Het zijn onwerkelijke tijden. Het jaar 2020 zou het meest enerverende sportjaar in tijden worden. Een EK Voetbal, de Invictus Games, de terugkeer van de F1 naar Nederland en de Olympische Spelen, allemaal te mooi om waar te zijn. En dat was het ook, maar een onzichtbare vijand gooit roet in het eten.

Waar we ons normliter op zouden maken voor een spannende ontknoping van de eredivisie zitten we allemaal thuis gevangen in een omgeving waar we liever overdag niet zouden zijn, kantoren zijn gesloten, stadions op slot. Thuis werken is de nieuwe kantoortuin.

Het is nog maar zeer de vraag of er deze competitie nog gevoetbald gaat worden. De vooruitzichten zijn somber en stemmen niet tot veel optimisme. Integendeel, als je de virologen mag geloven, zit het er niet meer in, deze pandemie gaat maanden duren.

Het is een wake up call voor de sportwereld. De agenda zit volgepropt met wedstrijden en toernooien. En de druk tot presteren neemt buitenaardse proporties aan. Dan is het wel erg ongeloofwaardig als FIFA-voorzitter Gianni Infantino in een Italiaanse krant oproep tot herbezinning en dat we met een kritische blik moeten kijken naar de voetbalkalender.

En was het juist niet de FIFA die onlangs nog een nieuw clubwereldkampioenschap in het leven riep, financieel ondersteund door de Relevent Sports Groep. Een clubteamkampioenschap met 24 clubs uit de hele wereld. Een rechtstreekse aanval op populaire competities als de Copa Libertadores en de UEFA Champions League. Hoezo verlichting van de kalender?

Sportbestuurders kijken vaak weg als belangrijke en ingrijpende beslissingen genomen moeten worden. Waar was de UEFA toen Atalanta Bergamo -Valencia gewoon met publiek gespeeld kon worden terwijl andere wedstrijden in de Champions League het als voorzorgmaatregel zonder publiek moesten doen?

Waarom geen eenduidig advies van de overkoepelende organisatie die verantwoordelijk is voor de organisatie van het toernooi? Nee als er ingrijpende besluiten moeten worden genomen duiken bestuurders weg, bang voor claims en andere financiële gevolgen.

Gebaat bij leiderschap

In tijd van crisis leer je je je vrienden en je vijanden kennen. Juist nu is de sportwereld gebaat bij leiderschap, daadkracht en eenduidige besluitvorming, Niet de slappe hap van bestuurders van bijvoorbeeld het IOC dat zegt 4 weken (!!) tijd nodig te hebben om een besluit over het al dan niet doorgaan van de Olympische Spelen in Japan te nemen, 4 weken!! Gelukkig zijn de Olympische comite’s van Australië en Canada daadkrachtiger en hebben zij reeds besloten niet jaar Japan af te reizen met hun Olympische ploeg.

Daadkracht! Daarmee zijn de Olympische Spelen nu al gedevalueerd tot een B-toernooi.

Het zou het NOC-NSF sieren door zelf een besluit te nemen. Nu moeten teamchefs Pieter van den Hoogenband en Esther Vergeer via een nietszeggende verklaring de kastanjes uit het vuur halen voor hun bestuurders. De nieuwe voorzitter van de NOC-NSF, Anneke van Zanen, veelal geroemd om haar nuchterheid en daadkracht, blijkt deze dagen uit in onzichtbaarheid. Waar is ze? Waar Just Spee namens de KNVB zoals het hoort als hoogste baas aanschoof bij Studio Sport om duiding te geven namens de grootste sportbond, moest namens het NOC-NSF Maurits Hendriks de kastanjes uit het vuur halen.

Nee in tijd van crisis zie je welke leider ertoe doet.

Jetten en Oosterhuis

Dat moet Rob Jetten van D66 ook gevoeld hebben toen hij vakkundig werd gefileerd door Jeroen Pauw bij Op1 zondagavond. Zelden zo’n stuntelaar aan het werk gezien en dat is dan de politiek leider van een partij met enorme ambities. De man die niet verder kwam dan Regiomanager Bouwmanagement bij Pro Rail. En die moet ons land gaan leiden. Nooit zelf in het oog van de storm gestaan en dat blijkt nu maar weer.

Net als viroloog Ab Osterhuis die nog geen dag op eenzelfde mening is te betrappen, maar wel het orakel van Nederland uithangt. Allemaal leuk en aardig die virologen, maar een vaccin uitvinden ho maar. Waar waren ze na SARS met alle mooie beloften? Niets van waar gemaakt! In diepe slaap gesukkeld in plaats van actief werken aan een vaccin! Maar wel het hoogste woord voeren op nationale televisie en anderen de maat nemen. Terwijl ze het zelf ook niet weten, dat is juist het wrange.

Om maar te zwijgen over een huisarts ijdeltuit die blijkbaar net zelf genezen was, maar nog met een zieke man thuiszat en niet het fatsoen had om Op1 af te bellen, maar uit pure geldingsdrang aan tafel ging zitten om doodleuk te verkondigen alleen telefonische consults te doen ter bescherming van haar patiënten. Zelden zoveel domheid in 1 persoon gebundeld gezien, het zal je huisarts maar zijn.

Terug naar de voetbalwereld.

Het zijn zware tijden voor clubs. Nu wordt de verborgen armoede van deze bedrijfstak ook voor het grote publiek duidelijk. Clubbestuurders worden nu hard geconfronteerd met de realiteit en kunnen niet meer wegduiken. Veel clubs leven van thuiswedstrijd naar thuiswedstrijd met inkomsten uit ticketing en hospitality en doordeweeks van bijeenkomsten en events.

Die geldstroom is volledig opgedroogd en clubs staan in de overlevingsmodus.

Op korte termijn zullen de clubs overleven, maar de klap komt pas volgend seizoen. Niet alleen bij profclubs, maar ook bij amateurclubs. Veel clubs drijven op een sterke en betrokken businessclub. Veelal lokale bedrijven die business seats afnemen en vooraf lekker eten en drinken.

Juist het midden en klein bedrijf wordt door de crisis hard getroffen en zij zullen, als alle ellende achter de rug is, focus hebben op de heropbouw van hun bedrijf. Even geen tijd en geld voor frivoliteiten als bijvoorbeeld een business seats bij een BVO of amateurclub.

Die voor clubs zo belangrijke inkomstenstroom zal grotendeels opdrogen en dat is direct levensbedreigend voor veel clubs die toch al niet veel vet op de botten hebben. De druk om te presteren noopt vaak tot uitgaven die op het randje van het gezonde zijn. Liever droog brood eten dan een zwakke selectie is het credo.

Noodfonds in de maak

Gelukkig hebben we in Nederland een streng licentie- en begrotingsysteem, maar juist die strenge eisen kunnen nu de nekslag betekenen. Bijvoorbeeld het aanhouden van een verplichte financiële buffer. Het kan bijna niet anders dan dat - net zoals de regering en EU dat ook doen - de KNVB de begroting eisen zal bijstellen en versoepelen om de clubs lucht te geven.

Een noodfonds is in de maak, maar ook daar zetten sommige clubs vraagtekens bij: wanbeleid mag niet gehonoreerd worden met steun uit het fonds, hoorde je direct. In plaats van solidair met elkaar te zijn en elkaar te helpen zijn er gelijk weer bezwaren. De clubs kunnen wat dat betreft een voorbeeld nemen aan de regering die zegt: de hulp is er voor iedereen. Achteraf maken we de balans op. Solidariteit begint bij jezelf.

En ja, het moment dat de competitie niet uitgespeld kan worden komt met de week dichterbij. Want niemand gaat ervan uit dat er vanaf 6 april weer volop getraind kan worden als opmaat voor de herstart van de competitie. In veel landen om ons heen is de competitie al uitgesteld tot nader orde.

Wordt de competitie niet uitgespeeld dan is er maar 1 oplossing in het noodscenario mogelijk: SC Cambuur en De Graafschap promoveren naar de eredivisie, niemand degradeert en we gaan het seizoen 20-21 in met 20 clubs. Dan krijgen de criticasters van de veranderagenda toch nog gelijk dat uitbreiding naar 20 clubs in hun ogen de beste oplossing was. Achteraf gelijk krijgen, maar dat is geloof ik een koe in zijn kont kijken.

Maar voor nu: blijf gezond houdt afstand en wees lief voor elkaar!