Het is voor gemeenten steeds moeilijker een sluitende begroting op te stellen. Niet alleen door de al langer bekende soms grote financiële tekorten in het sociaal domein, maar ook door de coronacrisis waarbij onduidelijk is in hoeverre het kabinet de gevolgen daarvan volledig compenseert.

Voor Delft zijn de gevolgen dusdanig dat de gemeente in 2021 onder verscherpt (preventief) financieel toezicht wordt geplaatst, zo maakte de provincie vrijdag bekend. Pas als Gedeputeerde Staten het vereiste herstelplan heeft goedgekeurd, wordt dat toezicht verlicht. Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne zijn daarnaast onder preventief toezicht geplaatst omdat zij betrokken zijn bij een gemeentelijke herindeling. 

De provincie maakt zich ernstig zorgen over de mogelijkheden die gemeenten hebben om met eigen geld en beleid bij te sturen. Reden dat er een onderzoek volgt naar de beleidsvrijheid van gemeenten binnen het sociaal domein.

Uit een reeds uitgevoerde quick scan is gebleken dat gemeenten al enkele jaren niet alleen interen op hun eigen vermogen, meer soms geld moeten lenen en op diverse taakvelden minder zijn gaan uitgeven. Daarbij gaat het soms ook over basisvoorzieningen, voor grote maatschappelijke opgaves en transities zijn onvoldoende middelen beschikbaar, aldus de provincie.

Dat de meeste gemeenten toch niet onder verscherpt toezicht geplaatst worden komt onder andere doordat het kabinet de zogenaamde opschalingskorting opschortte. Ook kon een aantal gemeenten, zoals Den Haag, de verkoopopbrengsten van Eneco aandelen inzetten. De provincie wijst er echter op dat gemeenten uiteindelijk structurele oplossingen moeten vinden voor de weggevallen jaarlijkse dividendinkomsten en de terugkerende opschalingskorting.