Het Beatrixkwartier in Den Haag wordt wel eens het tweede kantorengebied van Nederland genoemd. Het gebied ligt ingeklemd tussen de Utrechtsebaan in het westen en de oude bebouwing van Bezuidenhout in het oosten. Centrale as in het gebied is de Prinses Beatrixlaan, een brede statige laan met daarboven een opgetilde trambaan. Eind jaren '60 verrezen hier de eerste kantoren, waarvan de Zilveren Toren met zijn 74 meter hoogte het meeste imponeerde. Direct daarnaast verrees een groot kantoorgebouw voor ingenieursbureau Badger (de huidige Monarch). Vanaf 1986 werd deze torens vergezeld door een 74 meter hoge buurman, namelijk de groene toren van PTT Post.
In de jaren '90 werd de Spaanse stedenbouwkundige Joan Busquets door de gemeente Den Haag aangetrokken om zes plannen uit te werken in het Haagse centrum, waaronder het Beatrixkwartier. Hij tekende een nieuwe lijn op de kaart voor de Prinses Beatrixlaan waarlangs allerlei grootstedelijke ontwikkelingen konden plaatsvinden. Op zichzelf veranderde niks aan de loop van de weg. Wel werden de knikjes ter hoogte van de kruispunten vervangen door een vloeiende -enigszins afbuigende- lijn. De rooilijn van nieuwbouw moest parallel lopen met de laan, zodat de buigende lijn ook in de bebouwing goed zichtbaar zou zijn. Extra kantoorruimte kon worden gecreëerd door nieuwe gebouwen als schijven parallel aan elkaar te plaatsen, waarbij de kopse kanten van deze schijven op de Prinses Beatrixlaan werden gericht. Het Prinsenhof (WTC) op de hoek met de Schenkkade werd daadwerkelijk volgens deze principes ontworpen. Ter hoogte van Badger werd initieel een vergelijkbaar gebouwencomplex voorgesteld van de Italiaanse architect Mario Botta, maar in 2010 ging dit plan definitief van tafel.
Gefaseerde bouw
De Monarch wordt nu in fases ontwikkeld. Fase 1 startte eind 2010 en bestond uit het upgraden van het voormalige Badger-kantoor. Architectenbureau KCAP voorzag de flat aan de Utrechtsebaan van een nieuwe indeling en gevel. Op het lege voorterrein werden vervolgens in fase 2, 3 en 4 drie kantoortorens met driehoekige plattegrond voorgesteld door Meyer en Van Schooten Architecten. Hoewel de oorspronkelijk ontworpen torens samen met het gerenoveerde gebouw voor een aantrekkelijke compositie zorgden, werden de eerste paar verdiepingen op een nogal geforceerde manier richting Busquets' rooilijn getrokken. Dit verklaart de ietwat vreemde uitstulping in de gerealiseerde toren aan de Prinses Beatrixlaan. Vanwege veranderingen in de markt kwamen de torens van fase 3 en 4 niet meer van de grond. Kantoren bleken niet langer nodig. Wel groeide de behoefte aan woningen, dus men verlegde de focus.
Monarch III is ontworpen door Powerhouse Company, een bureau dat in de afgelopen jaren meerdere spectaculaire plannen bedacht voor sleutellocaties in Nederlandse binnensteden. Monarch III werd rond de jaarwisseling 2019/2020 opgeleverd en bestaat uit twee woontorens met 248 appartementen en ruimte voor horeca in de plint. De torens zijn vrijwel even hoog als de naastgelegen Zilveren Toren, maar vanwege de kleinere verdiepingshoogte passen er veel meer verdiepingen in. De woontorens lijken zo een stuk hoger. Dit hoogte-effect wordt nog eens versterkt door de scherpere hoek van de toren aan de Prinses Beatrixlaan. De monumentale entrees van de torens zijn gesitueerd op een verhoogd plein tussen beide gebouwen. Om de route naar deze ietwat weggestopte entrees te veraangenamen is rond de trappen een fraaie tuin met bankjes aangelegd.
Monarch III
Toekomst
Tussen Monarch III en de Jan Pietersz. Coenstraat is ruimte gereserveerd voor nog een toren. Hoe deze toren eruit gaat zien is nog onbekend. Er zijn verschillende ideeën in de omloop, zoals een goudkleurig blok van 50 meter hoog en een ovale houten toren van 100 meter hoog. Je kunt je afvragen of het verstandig is om hier nog een toren tussen te zetten. Door de hoogbouw in de omgeving is het uitzicht van de bewoners al vrij minimaal. Een extra toren op een paar meter afstand maakt het al snel beklemmend.
Redactie en foto's: Maarten Reiling
Kijk ook naar www.urbanplan.nl